بررسی فراوانی ویروس تب برفکی در گاوهای استان خراسان رضوی با استفاده از کشت سلولی و rt-pcr

بیماری تب برفکی یکی از مسری ترین بیماریهای دامی و بزرگترین تهدید در تجارت دام محسوب می شود. در حال حاضر این بیماری بومی کشور ماست و برنامه مبارزه با این بیماری از طریق واکسیناسیون انبوه به منظور کنترل آن از 6 سال قبل انجام شده است لذا به منظور ارزیابی و بررسی این برنامه کنترلی مطالعه حاضر که به صورت غیر مستقیم بازگو کننده وضعیت ویروس در گردش در جمعیت دامی است انجام گردید. در این مطالعه که در کشتارگاه صنعتی مشهد انجام شد نمونه کام نرم پشتی به صورت تصادفی از 255 راس گاو های کشتار شده این کشتارگاه اخذ گردید وجهت تشخیص گاو های حامل ویروس تب برفکی با روش rt-pcr آزمایش شدند. نتایج نشان داد که 96 مورد از نمونه ها (6/37 درصد) با روش مزبور مثبت بوده و حامل ویروس تب برفکی قلمداد شدند. نمونه های مثبت جهت تعیین تیپ های a ، asia 1 ، o آزمایش شدند که 58 مورد (4/60 درصد) از آنها از نظر سروتیپ o مثبت بودند. برای سایر سروتیپ های asia 1 و a با استفاده از آغازگرهای اختصاصی آنها نتیجه ای نداشت. از 96 نمونه مثبت با روش rt-pcr 52 نمونه به صورت تصادفی انتخاب و مورد کشت سلولی قرار گرفتند که فقط در 5 مورد آنها ویروس جدا گردید. نتایج توالی باز های نوکلئوتید و درخت فیلوژنیک نمونه های مثبت با روش rt-pcr در این مطالعه شباهت بسیار زیاد این ویروس ها با نمونه های جدا شده از پاکستان را نشان داد. با توجه به اینکه بیش از 80 درصد ازجمعیت دامی کشور هر 4 ماه علیه بیماری تب برفکی واکسینه می شدند نرخ بالای فراوانی حاملین ویروس تب برفکی(6/37درصد ) نشاندهنده در معرض ویروس قرار داشتن گسترده دامها است . لذا این مطالعه نشان می دهد واکسیناسیون به تنهایی قادر به کنترل این بیماری نیست ولازم است سایر اقدامات کنترلی به ویژه رعایت شرایط امنیت زیستی و کنترل جابجایی دام سر لوحه فعالیت های دستگاههای اجرایی قرار گیرد. از آنجائیکه تفاوت قیمت گوشت انگیزه ای قوی برای ورود دام به صورت قانونی و یا غیر قانونی از مرزهای شرقی ایجاد می کند توصیه می شود برنامه های کنترلی بر پایه واکسیناسیون و کنترل جایجایی دام همراه با مانیتورینگ منظم برنامه های کنترلی به صورت فرا منطقه ای انجام شود.از طرفی پایش و دیده بانی آزمایشگاهی به منظور باز خور برنامه های کنترلی به صورت دوره ای در گاو و گوسفند ضروری به نظر می رسد.